Omgekeerde toets
Omgekeerde toets
Er wordt wel eens gesuggereerd dat het ouderschap je zou veranderen. Ik merk dat het aller diepste in mij door de komst van Zonn nog meer uit een stuk is gaan bestaan. Dus geen verandering maar meer een bestendiging van mijn dromen, idealen en overtuigingen.
Hoe anders was dat in het gezin waarin ik opgroeide. Mijn familie had duizenden jaren ergens anders geleefd, in oorlogen gestreden, hun eigen eten geoogst en daardoor grote trots gekend. Vervolgens kwakte het migratiespook ons tot honderden stukjes in de polder, waar we arme ongecultiveerde mensen werden die werkelijk voor alles bang waren.
Waar dat op maatschappelijk niveau toe heeft geleid, komt voor mij samen in het succes van de serie Moccro Maffia; migrantengroepen reduceren zich vrijwillig na meer dan een halve eeuw nog steeds tot het slechtste wat een samenleving kan voortbrengen: criminaliteit. De financier Videoland is ongetwijfeld trots op de ‘diverse’ cast. Maar ja, tot voor kort werd stug volgehouden dat zwarte piet een kindervriend was in plaats van een racistische karikatuur.
Op familiaal niveau merkte ik dat angst ook nog altijd springlevend is. Mijn moeder leeft van een weduwepensioen dat min of meer gelijkstaat aan het sociaal minimum. Ik las in de krant dat wie het niet breed heeft een energietoeslag kan aanvragen, daarom stelde ik voor om dat voor haar te doen. Mijn moeder verbood op strenge toon om een hand voor haar op te houden bij de overheid. Ze wilde absoluut niet in een ambtelijke molen terechtkomen, omdat ze ervan overtuigd is dat de overheid op een later moment de toeslag en meer mee zal terug nemen. Ik kon haar met al die misdadige overheidsschandalen geen ongelijk geven.
Daarom vond ik het nogal lastig om de afgelopen periode mijn studenten het vak de Omgekeerde toets te onderwijzen. Met de omgekeerde toets wordt bedoeld dat ambtenaren die zich bijvoorbeeld bezighouden met de participatiewet eerst echt luisteren naar wat de burger nodig heeft en dan zich vervolgens zich niet blindstaren op wat niet kan maar wat de wet juist te bieden heeft. Dus de wet niet als gummiknuppel maar als potentie.
Ik zou zo een wereld geweldig vinden, maar hoe daarin te geloven? De discriminerende werkwijze van de belastingdienst, kinderen die vervolgens op valse gronden bij hun ouders werden weggehaald, hoe Groningen is behandeld, het vervalsen van een proces-verbaal om het illegale geweld van een politieagent te maskeren, het zijn slechts een paar voorbeelden van overheidsdiensten die bewijzen dat als de overheid het niet zint ons een omgekeerde voorstelling van zaken wordt voorgeschoteld. Alles om de burger in het ongelijk te stellen.
Een vak als de Omgekeerde toets kan daarom pas bestaansrecht hebben als de systemen bij de overheid veranderen. De idee dat een vak de samenleving verandert is de omgekeerde wereld.
Asis Aynan
Bovenstaande column verscheen januari 2023 in het Onderwijsblad
