Nasi-salade
Toen de hogeschool mij acht jaar geleden in dienst nam, verbleef ik niet in de wolken maar was ikzelf het wol hoog in de lucht. De blijdschap was groot en de voldoening die het lesgeven mij bezorgt, is nooit overgewaaid.
Het klinkt misschien vreemd, maar er was ook enthousiasme toen mij duidelijk werd dat de school te maken had met vraagstukken van de grote stad. Een daarvan was de gebedsruimte in de kelder, die in 2011 door het bestuur werd gesloten. Over die vraagstukken wilde ik in de hogeschoolgemeenschap meepraten. Ik gaf mijn column in een landelijke krant op en meldde mij bij de schoolkrant waar ze commentatoren zochten.
De gebedsruimte werd gesloten, omdat sommige vrome broeders en zusters hun medestudenten onder druk zetten om het gebed te verrichten. Ook werden overtuigingen anders dan de islam uit de ruimte geweerd.
Het was niet de eerste keer dat de school voor de plek ging liggen. Jaren daarvoor vonden in het lokaal op zaterdag stiekem preken plaats. Het was ten tijde van de moord op Theo van Gogh, die Nederland destabiliseerde.
Een oud-collega bezocht zo’n weekendpreek en hij zag vooral niet-studenten. Er hingen posters die opriepen tot de heilige oorlog tegen de heidenen en er lagen cassettebandjes waar geen mindfulnessoefeningen op stonden. De oud-collega gaf de preek op band aan het bestuur, een arabist vertaalde de donder en daarna vond direct sluiting plaats.
De laatste ontwikkeling is dat een groepje studenten en docenten via de verschillende medezeggenschapsorganen succesvol drie bidlokalen realiseerde. Het vertrek kreeg niet de naam gebedsruimte, maar stilteruimte.
Na een werkdag liep ik uit nieuwsgierigheid naar de stilteruimte. In de aula, waar ik doorheen moest, was een lezing gaande over culturele toe-eigening, dat is het overnemen van elementen uit een cultuur waar je zelf niet in bent groot gebracht.
Ik bleef staan om te luisteren. De lezing werd gehouden door iemand die zei dat witte mensen alleen dreadlocks mochten dragen als zij zich in die haargeschiedenis verdiepten. Er werd hardop nagedacht of je nasi mocht eten wanneer het gerecht geen deel uitmaakte van je cultuur. En nasi-salade was helemaal ongepast.
Ik dacht aan de Berberkledij met bijhorende sieraden die Madonna dit jaar bij de MTV Awards droeg en ik vond het hartverheffend dat het popicoon mijn cultuur uitdroeg.
Het verhaal in die hal klonk hol en vals en was er een van segregatie. Stel je voor dat ik de nul niet mag gebruiken, omdat het cijfer in het huidige India is ontwikkeld.
Na die lezing was er veel ruis in mijn hoofd en verlangde ik naar een stilteruimte.
Asis Aynan
Deze column verscheen 28 november 2018 in dagblad Trouw.