Synchroniciteit
Synchroniciteit
Een aantal maanden geleden was ik met een aantal vrienden in het poppodium de Melkweg. Ik had net drinken gehaald. Het werd druk en de dj draaide ter opwarming plaatjes uit Afrika. We wachtten op Bombino, de man die knetter stoned, ogen als twee strepen, in gewaad, ruig met zijn gitaar vrijt.
We proostten. Vriendin en zangeres Samira Dainan dronk rode wijn. Ik knikte naar haar handtas en grapte dat ze daar een fles rode wijn met schroefdop in mee had kunnen smokkelen. Op hetzelfde moment zag ik in de hoek van de muziekzaal een vrouw stiekem een fles rode wijn uit haar tas halen.
“Synchroniciteit,” zei de zangeres. “En dat is een goed teken.”
Ik weet van synchroniciteit niet meer dat het een toevallig verband betekent: je denkt aan iets of iemand en tegelijkertijd gebeurt er iets wat er verband mee houdt. Wat het over de gemoedstoestand van je geest zegt, is mij onbekend. Het geeft wel een stralend magisch gevoel, maar alles wat bovennatuurlijk aandoet kent een schaduwzijde. In de Van Dale wordt trouwens de donkere kant zwarte magie genoemd, de toverkunsten van de duivel, van de zwarte man; nigromantie. En achter de witte magie zit god. Ik ben benieuwd hoe lang dat onderscheid in het woordenboek standhoudt.
Een toevalligheid die mij goed deed stemmen, gebeurde nog niet zo lang geleden. Ik had het o zo mooie Algerian White van schrijver Assia Djebar besteld – de titel verwijst naar de oneindige witte stof van Algiers. In het boek beschrijft Djebar de weg naar de dood van een aantal vrienden. Bijna al haar vrienden zijn door geweld om het leven gebracht – de moderne tijd is Algerije niet goed gezind. Een van haar weinige vrienden die geen gewelddadige dood stierf, was schrijver Mouloud Mammeri. Hij kwam door een auto-ongeluk om het leven.
In onze Berberbibliotheek verschijnt binnenkort van Mouloud Mammeri Het verlaten land, daarbij schrijf ik een nawoord en het boek van Assia Djebar heeft mij enorm geholpen. In Algerian White las ik dat Mouloud Mammeri door zijn belangrijke werk en status bij leven een toegevoegde naam had gekregen: Dada, het betekent in de Kabbylische taal grote broer.
Ik leverde het nawoord in en kreeg het met flink wat opmerkingen terug van redacteur Evi Hostes. Herschrijven is het minst artistieke deel van het schrijverschap, maar wel het belangrijkste. Een aantal tekstvragen van de redacteur kon ik niet direct en goed beantwoorden, en gaf mij en hen wat rust. Ik liep naar de boekhandel en zag dat de leuke uitgeverij Bananafish een nieuwe roman had uitgegeven: Vaarwel, cowboy van de Kroatische schrijver Olja Savičević. Ik pakte het boek op en las de achterflap. ‘Dada denkt met een verhuizing naar Zagreb ontsnapt te zijn aan een troosteloze jeugd in het oude deel van kustplaats Split, maar de vermeende zelfmoord van haar jongere broer Danijel brengt haar terug naar haar geboorteplaats.’
Ik dacht aan de zangeres en wist dat het goed kwam met het nawoord.
Asis Aynan
