Van Leila K. naar Layla M.
Van Leila K. naar Layla M.
Een aantal jaar geleden maakte ik deel uit van de jongerenredactie ‘Farfara’. We schreven met een groepje schrijvers voor het opinieblad Contrast. De redactie bestond uit Hassan Bahara, Arzu Kokeng en Murat Isik. Ieder heeft op eigen wijze zijn plek in de maatschappij gevonden: journalist, activist en romancier.
Er was ook een vijfde lid, een groot dichters talent. Hij is helemaal uit beeld.
Eens in de twee weken verscheen onze bijdrage. De redactievergaderingen vonden in de brasserie Alverna plaats, dat tegenwoordig een hip café is, waar de wijn in veel te grote glazen wordt geschonken. Waarom die kelken van glas is mij niet duidelijk, wel zie je er de vulgariteit van decadentie in.
De uitgever Chris Ten Kate van Uitgeverij Van Gennep bezorgde Contrast en hij was ook altijd aanwezig bij redactieontmoetingen. Terwijl we kipsaté aten bedachten we onderwerpen. Op een van die avonden leek het ons spannend om op zoek te gaan naar Leila K. De Marokkaans-Zweedse zangeres had in de jaren negentig een grote hit met Open Sesame. Er waren verhalen dat ze aan lager wal was geraakt en in pornofilms speelde.
Het lukte niet om met haar in contact te komen. Dat het niet goed ging met de zangeres was op het internet te lezen. Het pornodeel was een broodje aap verhaal.
In de jaren negentig ging ik in het weekend naar de moskee om islamitische les te krijgen. Een van de klasgenoten was de wonderschone Leila. Ze was trots op haar naamgenoot en liet ons vaak het cassettebandje zien waar Open Sesame op stond. Ze bewoog met haar heupen en zong dan: “They may call me, Leila K. I mean I take it easy.” Niemand die dat raar vond. Ook de imam niet.
Er is sindsdien veel veranderd.
Nu draait in de bioscoop de film Leila M. – de M. staat voor Mourabit. In de film zien we eindexamenkandidaat Layla. Haar hoofd staat niet naar het halen van haar vwo, omdat ze gebrainwasht wordt door beelden op internet, waarin moslims worden onderdrukt en vermoord. Ze voelt een innerlijke drang er iets aan te doen, en radicaliseert. Haar vrijzinnige ouders lukt het niet tot hun dochter door te dringen, haar nieuwe vrienden daarentegen wel. Onder hen is Abdel die een Mohammed B. look heeft. In de film zijn ook verwijzingen naar de Hofstadgroep, en het jihadnetwerk van Abou Moussa.
Layla maakt tijdens een van haar examen een cruciale keuze. Ze zet een kruis door haar eindexamen en op het schooltoilet doet ze een boerka aan. Haar beste vriendin probeert op haar in te praten, maar voor Layla is de ongelovige hetzelfde als een dode. “Je bent behekst,” zegt de vriendin.
De volgende stap is dat ze in een huiskamer op islamitische wijze trouwt met Abdel.
Dit is het eerste deel en is tot op de 35mm ongeloofwaardig. Layla is te slim en vooral veel te gevat om zich te laten inpakken door de radicalen. Ook haar ouders zijn te mooi om waar te zijn. De moeder zegt dat haar examens bijna achter de rug zijn. “Nog een paar maanden en dan ben je van ons af en kun je uitgaan.” Een onwaarschijnlijk gesprek. Met zulke stabiele en liefdevolle ouders was er geen enkele Syriëganger geweest.
Het tweede deel speelt zich af in Amman en is het meer geslaagd en gelaagd. In een krot wacht ze iedere dag op Abdel die met andere broeders op stap gaat. Wat hij precies doet weet Layla niet. De kille sfeer in het lege appartement wordt mooi weergeven en je weet als kijker dat de waanzin op de loer ligt.
Leila K. en Layla M. hebben allebei gemeen dat het rebelse meisjes zijn. Alleen heeft de wereld veel meer aan K’s dan M’s.
Asis Aynan
