De knieval het IQ
Kantinekroniek 6
In de kantine van de hogeschool is een speciaal hoekje. Op die buffettafel liggen exclusieve hapjes, vandaag hadden ze sushi. Deze en volgende week ontvangen onze studenten hun tentamencijfers, voor hen zijn het dagen gevuld met momenten van twijfel en zenuwen, omdat hun vakintelligentie is getoetst. De spanning was tastbaar in de kantine.
Eergisterochtend was ik bij de huisarts met een dik, rood, waterig oog. Hij scheen met een lichtje in mijn rechteroog, waste zijn handen en zei dat ik conjunctivitis had, een ontstoken hoornvlies, je zou het ooggriep kunnen noemen. Mijn ogen waren niet eerder door de vliesontsteking bekleed en ik had nooit van conjunctivitis gehoord.
Ik vroeg mij af of ik te weinig IQ bezat, omdat ik het woord conjunctivitis en zijn betekenis niet kende.
De afgelopen dagen werd het begrip IQ flink bediscussieerd, een lid van Forum voor Democratie zei een aantal jaar geleden op de televisie dat er verschillen zijn in IQ tussen volkeren. Omdat in maart verkiezingen zijn, werden die televisieminuten uit het archief gehaald om over de ruggen van de kiezer elkaar met botte lansen te bestrijden in de verkiezingsarena. Het leidde zelfs tot een gesprek van bedroevend laag niveau in het debatcentrum De Balie door landelijke fractievoorzitters over de gemeenteraadsverkiezingen. Er was meer. Op de radio hoorde ik een vrij hallucinant gesprek, een professor zei dat Nederlanders een intelligentiequotiënt van 100 (gemiddeld) hadden, Marokkanen 85 (laag) en Joden 116 (bovengemiddeld). Het was alsof hij pakjes schoolmelk uitdeelde.
Op de basisschool was ik verplicht een intelligentietest te maken, die toets heette Cito – Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling, een bunker van een naam. Het resultaat van de toets was voor een groot deel bepalend voor het niveau van het vervolgonderwijs. Mijn resultaten waren desastreus, dat ik op de mavo geraakte, was een wonder. De intelligentietoets was niet in staat om mijn verstandelijk vermogen te testen.
De inhoud van de huidige discussie over het IQ, zoals in dat radiofragment en het debatcentrum, is vaak dom, maar de twist is ook welkom, want de status van het IQ is totaal ontzenuwd. De gevoerde onenigheid leerde het publiek dat er weinig verband is tussen de hoogte van het IQ en intelligentie, en dat het in wezen een zinloos meetinstrument is, dat hele volksstammen blindelings volgden. Oh, ironie.
Mijn Afrikaanse-Berbermoeder zal geen enkele IQ-test kunnen maken omdat ze nagenoeg analfabeet is, maar haar intelligentie, inzicht, levensfilosofie en contact met de geschiedenis en het transcendente doet iedere test die niet meer dan 1+1 bevraagt uit elkaar barsten.
Asis Aynan
Dit is de zesde aflevering van de Kantine Kroniek, een columnserie die ik meestal in de kantine van de Hogeschool van Amsterdam schrijf. In de eetgelegenheid van de school schrijf ik over het wel en wee binnen de hogeschool én daarbuiten.
Dit plaatje is onzin.