Selffulfilling prophecy
Tijdens de tweede les gebeurde er iets in klas 1 X. Wat het was weet ik niet, maar na de les bleef ik achter met een gevoel dat zei dat we geen goede match waren. Het was meer dan geen klik. Maar het was ook niet dat we elkaar niet mochten, want we kenden elkaar daar simpelweg tekort voor.
Ik schreef voor mezelf op dat ik tien minuten voor het begin van de volgende les naar vrolijke muziek zou luisteren, zodat ik met opgewekt gemoed het werkcollege inging.
Maar. Bij de eerste de beste bocht vlogen we er allemaal uit.
In de powerpoint had ik verschillende voorbeelden van het begrip selffulfilling prophecy opgetekend, dat ze voor het tentamen moesten kennen. Ik besloot bij de tijdgeest aan te sluiten en vertelde wanneer een altcoin als Shiba inu positief opvalt men er nog meer over zal spreken. Het geloof in de altcoin groeit, waarmee vervolgens de waarde stijgt, omdat het meer wordt gekocht.
Plots zei iemand uit de klas: Het klopt niet wat u zegt. “Hier staat,” zei een student die naar haar boek wees. “Dat het om een voorspelling gaat.” Ik zei dat dat correct is en voegde daaraan toe dat er in die voorspelling geloofd moet worden want anders komt het niet uit. “Maar HIER hebben ze het alleen over een voorspelling en NIET over geloven.” En ik antwoordde weer dat je er toch echt in moet geloven, anders kan het niet waar worden.
“Wie weet het nou beter u of het boek.” Ik kon niet laten en zei: ‘Ik!’
Met die repliek werd het voor iedereen officieel: We mochten elkaar niet.
Ik had helaas niet de tegenwoordige tijd van geest om vertellen dat we allemaal ter plekke getuige waren van selffulfilling prophecy. We hadden eerst een gevoel, dat zich tot een voorspelling ontwikkelde en nu geloofden we er allemaal zo in dat we het waarmaakte.
In de periode dat ik les gaf aan 1 X verzorgde ik drie keer een literatuurles aan derdejaars van de Amsterdamse Mavo. Wanneer ik als schrijver voor de klas sta, geef ik nooit les. Ik vertel. Bijvoorbeeld over hoe de weg naar mijn eerste verkering verliep. Daarna zeg ik dat alles bedacht is. Wanneer de teleurstelling is weggebed praten we over de kracht van literatuur; want ze werden per slot van rekening meegesleept.
De docenten van de Amsterdamse Mavo lieten de leerlingen reflecteren op mijn komst. Ik ontving tegen de zeventig brieven die zonder uitzondering begonnen met de mededeling dat ze opzagen tegen een schrijversbezoek. Selffulfilling prophecy dus.
Iedere brief eindigde daarentegen dat het allemaal meeviel en eigenlijk wel lachen was. En dat is weer selfdefeating prophecy.
Asis Aynan
Bovenstaande column verscheen in maart 2024 in het Onderwijsblad
